خبر انفجار در کارخانه فولاد غدیر یزد، در اولین ساعات انتشار، بازتاب خبری گسترده ای در بین رسانه های بین اللملی داشت به نظر می رسد علاوه بر عمق فاجعه در تعداد حادثه دیدگان، تشابه اسمی کارخانه غدیر با چند کارخانه استراتژیک در استان یزد علت اصلی بازتاب خبری گسترده در رسانه های بین المللی است .
بر اساس پی گیری های صورت گرفته، تاکنون علت اصلی این انفجار به صورت رسمی اعلام نشده است در این میان، وجود آب در آهن قراضههای پرس شده در کوره ذوب آهن، استفاده از قراضهها که ظاهرا از غرب کشور تهیه شده بود و انفجار مهمات اسقاط اما عمل نکرده و همچنین انفجار کپسول گاز از گزینه های مورد گمانه زنی کارشناسان است البته دیگر گزینه ها هم مطرح است.
حادثه از نگاه یک کارشناس محلی
یک منبع آگاه در تشریح حاشیه حادثه گفت :« اتباع هندی حدود 40 درصد از پرسنل شرکت فولاد غدیر را تشکیل می دادند، کل پرسنل شیفت شب حادثه 23 نفر بوده که براساس شواهد، 3 نفر از ایشان به طور جزیی زخمی شده و 5 نفر دردم جان باختند و دو نفر دیگر تا رسیدن به بیمارستان و با خبر شدیم که کارگرانی هم در بیمارستان جان داده اند.»
این کارشناس در مورد احتمال وجود مهمات عمل نکرده و تجهیزات اسقاطی جنگی در میان آهن قراضه ها می گوید: «باید توجه داشت کوره هایی که قراضه شارژ می کنند، ممکن هر ماده همراه با قراضه باشد که یکی از گزینه های اعلام شده مهمات و تجیهزات اسقاطی است البته در این مورد تمام نکات ایمنی رعایت میشود.»
وی همچنین وجود آب در میان آهن قرضه ها را امری معمول دانسته و گفت:این موضوع که آب باعث انفجار شده است از احتمال بالایی برخوردار است گرچه این موضوع در کارخانه فولاد به شدت مورد توجه است و کمتر اتفاق می افتد.»
وی می افزاید: « یکی از گزینه وقوع حریق، انفجار کپسولهای گاز اعلام شده است اما شواهد ظاهری از جمله صدای انفجار، رنگ آتش و نوع حریق بعید به نظر می رسد که انفجار کپسول گاز کارخانه؛ عامل انفجار باشد.»
این کارشناس همچنین افزود:« نکته ای هنوز جای ابهام دارد که این انفجار هیچ گونه صدای مهیبی نداشته است به گونه ای که کارخانه های همجوار متوجه این انفجار نشده اند اما به گفته شاهدان عینی نوری شدیدی هنگام پاشیدن مواد مذاب از کوره به بیرون بوده قابل رویت بوده است که این امر قابل تامل است.»
آخرین وضعیت حادثه دیدگان
تا آخرین ساعات مخابره خبر( سه شنبه) تعداد کشته شدگان ده نفر و زخمی ها آمار بین نه نفر تا یازده نفر اعلام شده است، در همین حال رییس اداره كل پزشكي قانوني استان در گفتگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی ایرنا گفت: «در این حادثه پنج نفر در محل و پنج نفر در بیمارستان به علت شدت جراحات وارده جان خود را از دست دادند كه هویت كشتهشدگان به رغم سوختگی بسیار شدید مشخص شده است.»
سلیمان پور گفت:«بقیه زخمی شدگان در بیمارستان سوانح سوختگی یزد بستری هستند و تا اکنون 10 نفر از مصدومان در بیمارستان بستری هستند که تعدادی از آنها دچار سوختگی 100 درصدی هستند.»
خبرگزاری ایلنا در آخرین خبر از وضعیت حادثه دیدگان به نقل از نماينده مردم تفت و ميبد اعلام کرد:«با توجه به وخامت حال مصدومان از احتمال کشته شدن مصدومان باقی مانده حادثه وجود دارد.»
در همین حال، رییس اداره كل پزشكي قانوني استان تعداد کشته شدگان ده نفر اعلام نمود و افزود: «عدنان عزیزی ، عبدالحمید صادقی، مصیب كریمی راد، مرداد خالق پور، ایرج مهاجری، ولی محمدی، رحمالدین نورزهی ، خدارحم اولیازهی ، محمد عزیزی و هاشم عابدینی كشته شدگان این حادثه هستند كه جنازه آنها به پزشكی قانونی ارجاع شده و تاكنون دو نفر از فوتی های حادثه به نام های ایرج مهاجری و خدارحم اولیا زهی نیز به خانواده هایشان تحویل داده شدهاند.»
تکرار پنج حادثه مشابه درچهار سال گذشته در کارخانه غدیر یزد
برخی کارگران کارخانه به خبرنگار مهر اعلام کردند: «از سال 86 که این کارخانه کار خود را آغاز کرد، پنج حادثه دیگر در آن به وقوع پیوسته که مسئولان کارخانه هرگز اجازه انتشار اخبار آن را نداند.»
البته تلفات به این میزان نبوده اما به هر ترتیب جان انسانهایی در اثر بی توجهی گرفته شده است به عنوان نمونه در سال گذشته یکی از کارگران در حادثه مشابهی جان خود را از دست داده است اما اکنون با بازتاب خبری گسترده ، مسئولان استان بر آن شده اند تا علل وقوع حادثه را بررسی کنند تا شاید کمتر شاهد بروز چنین حوادث دلخراشی باشیم.
سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت استان يزد در گفتگو با خبرگزاری دانشجویان ایران منتطقه یزد در این خصوص گفته است: «آمارهاي حوادث در واحدهاي صنعتي در اختيار مسئولان وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي بوده و معمولا اين آمار را به ما نميدهند.»
محمدمهدي زارع با اشاره به اينكه واحدي كه در آن انفجار رخ داده، در مقياس كوچك توليد ميكند در پاسخ به اين سوال كه آيا ديگر واحدهاي فولادسازي كشور نيز به همين مقدار ناامن هستند؟ تاکید می کند: «به هر حال صنعت فولاد به ويژه در واحدهاي القايي صنعتي پرخطر بوده و احتمال حادثه وجود دارد.»
تلاش برای کشف علت حادثه
برخی مسئولان و مدیران استان یزد از علت این حادثه اظهار بی اطلاعی می کنند و اعلام کرده اند در صورت نیاز پس از کشف علت حادثه، مسئولان ارشد استان خود علت این حادثه را اعلام می کنند. گرچه ایلنا در اولین روز بعد حادثه به نقل از فرماندار یزد از بازداشت مدیران کارخانه فولاد غدیر یزد خبر داده است اما تاکنون جزییاتی در این خصوص منتشر نشده است.
در همین حال استاندار یزد روز دوشبنه، پس از عیادت از مجروحان حادثه دستور سریع برای تشکیل تیم کارشناسی علت وقوع حادثه، همچنین دلجویی از خانواده های مصدومان و کشته شدگان صادر کرد، اما با وجود گذشت سه روز از وقوع حادثه هنوز علت آن مشخص نیست و مسئولان امر کماکان به دنبال بررسی علل بروز آن هستند.
سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت استان يزد نیز در گفتوگو با خبرنگار ايسنا، درباره آخرين وضعيت رسيدگي به انفجار توضيح داد: «دليل انفجار هنوز مشخص نشده و تيمي ازكارشناسان دستگاه قضايي در محل انفجار مستقر شدهاند تا به مسائل پيش آمده رسيدگي كنند.»
مهر به نقل از مدیرعامل آتش نشانی یزد هم نوشت «تیم کارشناسی تشکیل شده و همه با جدیت مشغول به کار هستند اما هنوز علت حادثه مشخص نیست»
وی با تاکید بر اینکه این حادثه می تواند علتهای متفاوتی داشته باشد، عنوان کرد: «کار پیگیری عوامل حادثه به شدت حساس است و از آنجا که کشته شدگان و خانواده های آنها، مصدومان، مسئولان کارخانه و حتی شرکتهای بیمه ای در این زمینه ذی نفع هستند، نباید ذره ای خطا در روند پیگیری علت این حادثه وجود داشته باشد.»
وجود آب در میان آهن قراضه ه
کارشناسان معتقند، هر عاملی می تواند علت بروز این حادثه باشد، حتی وجود یک لیتر آب در میان قراضه آهن ها در آن درجه کوره می تواند سبب بروز چنین حادثه ای شده باشد، آب هنگامی که به درجه بحرانی برسد، مجبور از گاز تبدیل شود و این گاز می تواند عامل انفجار در کوره شده باشد.
پیش از این فرماندار یزد هم وجود آب در میان اهن قراضه ها و مواد اولیه در هنگام ورود به کوره را به عنوان یکی از گزینه های ممکن در علت بروز انفجار اعلام کرده بود که کارشناسان فولاد این امر را محتمل دانسته اند.
مهمات قدیمی و تجهیزات نظامی اقساطی در میان آهن قراضه ها عامل انفجار
گرچه هیچ یک از مسئولان هنوز نمی توانند دلیل مشخصی برای بروز این حادثه اعلام کنند اما برخی مسئولان به طور غیر مستقیم به مسائلی اشاره کرده اند که وقوع حادثه بنا به این دلایل دور از ذهن نیست.
برخی منابع اعلام می کنند از آنجا که حجم زیادی از مواد اولیه کارخانجات ذوب آهن، آهن قراضه است و بخش اعظمی از آهن قراضه ها از غرب کشور وارد یزد می شود، بعید نیست که در میان آهن قراضه ها مهمات عمل نکرده وجود داشته و با قرار گرفتن در دمای بسیار بالای کوره های ذوب آهن، منفجر شده باشد و برد تخریبی آن به چندین برابر رسیده باشد.
محمد احراميان - مديرعامل يكي از شركتهاي فولادسازي استان يزد و علی اکبر اولیا نماینده مردم یزد و صدوق در مجلس شورای اسلامی درباره دلايل احتمالي انفجار فولاد اعلام کرده اند که اين امكان وجود دارد كه در بين مواد اوليه ذوب فولاد غدير يزد مقداري مهمات جنگي غيرقابل استفاده مثل خمپاره و پوكه وجود داشته كه از قبل چك نشده بوده و در هنگام كار منفجر شده است.
گزینه های دیگر انفجار
کارشناسان وجود دلایل دیگر در انفجار را امکامن پذیر دانسته اند و معتقند در این مورد عوامل بسیاری ممکن است رخ داده باشد اما انتظار می رود که حداقل در این مورد با حضور کارشناسان و متخصصین، دلیل اصلی شناسایی تا از تکرار چنین رخداد مرگباری جلوگیری شود.
یکی از گزینه های جدید را نماینده مردم میبد و تفت در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری کار اعلام نموده است، سيد جلال يحی زاده، علت اصلی وقوع حادثه انفجار را قرار نگرفتن دو تن قراضه در محل اصلی اعلام کرد و گفت: به علت بیاحتياطی متصدی بخش که يک کارگر هندی بود حادثه انفجار رخ داد.
انتشار خبر انفجار در رسانه های بین المللی
گرچه ابعاد فاجعه انفجار بسیار گسترده بوده که از نظر تعداد تلفات قابل تامل است با اینهمه به گفته کارشناسان چنین رخدادی با بی احتیاطی ها صورت گرفته امری عادی است که در کارخانه غدیر پنج بار پیش از این تکرار شده است.
به نظر می سد دلیل اصلی انتشار خبر انفجار در کارخانه فولاد غدیر یزد، تشابه اسمی و نزدیکی اسمی به چند کارخانه مهم و استراتژیک در یزد است.
در همین خصوص خبرگزاری ایرنا در خبری با عنوان «انفجار در كارخانه فولاد غدیر یزد ارتباطی با غدیر ایرانیان ندارد» به نقل از مدیرعامل شرکت غدیر ایرانیان تاکید می کند که دو کارخانه مذکور تشابه نزدیک اسمی دارند، علاوه براین کارخانه، چند کارخانه استراتژیک دیگر نیز در یزد، همنام با کارخانه حادثه دیده وجود دارد که شاید دلیل اصلی انتشار خبر بوده است.
واکنش به حادثه تاسف انگیز
نمايندگان استان يزد در مجلس در پيام تسليتي ضمن ابراز تاسف از وقوع حادثه انفجار در كارخانه فولاد غدير يزد، و تسليت به خانواده های بازماندگان، خواستار پيگيري موضوع توسط مسئولين ذيربط شدند.
علي اکبر اوليـاء، محمدرضا تابش، كاظم فرهمند و سيدجلال يحييزاده نمايندگان شهرهاي استان يزد در مجلس در اين پيام از مسئولين ذيربط خواستار ارائه گزارش كامل اين سانحه و اقدام جدي براي جلوگيري از وقوع حوادث مشابه در محيطهاي كارگري شدند.
فراکسيون کارگری مجلس نيز با صدور پيامی نسبت به کشته و مجروح شدن کارگران در حادثه کارخانه فولاد غدير يزد واکنش نشان داد.
در اين پيام آمده است: فاجعه اخير بار ديگر نشان داد که کم توجهی به ايمنی و جان کارگران رو به افزايش است و کارفرمايان حداقل هزينه را در مورد مهمترين اصل قانون کار يعنی ايمنی و حفاظت فنی مصروف میدارند.
اعضای فراکسيون کارگری خاطر نشان کردهاند: حسب گزارشات رسيده حادثه به علت انفجار مواد منفجره موجود در آهن قراضههای ريخته شده در ديگ ذوب بوده است. اگر اين گزارش که نيازمند تحقيق و اعلام فوری مراجع ذی ربط است صحيح باشد عمق فاجعه بيش از پيش خواهد شد چرا که ما به عنوان حاميان کارگران از مسوولان ذيربط اعم از مسوولان کارخانه و مسوولان فنی دستگاههای ناظر میپرسيم مواد منفجره آن هم به اين حجم که باعث تبديل شدن حداقل هشت کارگر زنده به ذغال گرديده به چه ميزان بیتوجهی و عدم بازرسی و نظارت مسوولان ذيربط نيازمند بوده است.
به گزارش خبرنگار مهر، خانه کارگر استان یزد هم با صدور بیانیه ای ضمن تسلیت به مناسبت درگذشت جمعی از کارگران مظلوم در حادثه انفجار کوره ذوب کارخانه فولاد غدیر شهر یزد، خواستار پیگیری دقیق و سریع موضوع و شناسایی عوامل مقصر در این حادثه شده است.
علی اکبر اوليا نماينده مردم يزد در گفتگو با ايلنا با اظهار تاسف از وقوع سانحه انفجار در کارخانه فولاد يزد اظهار داشت: با توجه به اين که وقوع سوانح اين چنينی در کورههای ذوب دارای سابقه است؛ از اين رو از وزير درخواست کرديم که ضوابطی را برای کوره های ذوب پيش بينی کند.
مردم چشم به راه
با توجه به اینکه از سال 86 تاکنون چندین مرتبه نظیر این وقایعی در کارخانه رخ داده رخ دادهبه طور قطع نواقصی در روند کار این کارخانه وجود دارد به نظر میرسد، برحسب انتشار خبر در حد گسترده این موضوع مورد توجه افکار عمومی قرار گرفته، فرصتی که به نظر می رسد میتواند پایانی بر تکرار چنین فجایع انسانی است.
کارخانه های فولاد از غدیر و دیگر کارخانجات صنعت فولاد استان یزد، گرچه همه افتخارات بزرگ استان و کشور به شمار می روند، اما ایمنی کار باید افتخار اصلی این کارخانه ها باشد با اینهمه وقوع چنین رخدادهایی افکار عمومی را نگران می سازد که به نظر می رسد کشف علت حادثه و رسیدگی به جرایم مسولین مستقیم آن، مرهمی بر زخم خانواده های کارگران است.
مردم یزد، داغدار کارگرانی هستند که گرچه اغلب آنها بومی این استان نیستند اما تلاش های آنها برای سربلندی یزد و یزدیها هرگز از ذهن مردم پاک نخواهد شد،انتظار میرود که مدیران استان با اعلام رسمی علت حادثه، برخورد با مسببین آن و همچنین ایجاد زیرساختارهای لازم از وقوع چنین حادثه ای جلوگیری کنند امری که کمی بعید به نظر می رسد.//
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
دوشنبه 25,نوامبر,2024